اثرات دو فرآورده گیاهی پروستاتان و سنکل بر کروموزوم های انسانی

سابقه و هدف: در بسیاری از گیاهان ترکیباتی شناسایی شده اند که دارای خاصیت جهش زایی می باشند. از آنجا که مصرف گیاهان دارویی رو به افزایش است، پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات دو فرآورده گیاهی پر مصرف سنکل و پروستاتان بر کروموزوم های انسانی در دانشکده علوم دانشگاه شیراز در سال 1379 انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی لنفوسیت های خون محیطی افراد سالم در محیط کشت rpmi-1640 در معرض غلظت های 1/0، 2/0، 5/0 و یک درصد پروستاتان و سنکل قرار داده شدند. سپس فراوانی سلول های پلی پلویید، کروموزوم های دو سانترومری و شکست های کروماتیدی در محیط in vitro مشخص گردید. هیدروکینون به عنوان شاهد مثبت و آب مقطر به عنوان شاهد منفی به کار برده شد. ضمنا تاثیر اتانول به عنوان حلال نیز بررسی گردید.یافته ها: پروستاتان و سنکل به ترتیب در غلظت های 5/0 و 2/0 درصد (حجم به حجم( فراوانی متافازهای ناهنجار را افزایش دادند، به طوری که میانگین ناهنجاری های کروموزومی به دنبال پروستاتان 9/2 درصد و به دنبال سنکل 3/5 درصد گزارش شد. فراوانی ناهنجاری های پلی پلوییدی و شکست های کروماتیدی پس از مصرف سنکل به طور معنی داری بیش از مصرف پروستاتان بود (p<0.05). میزان ناهنجاری های کروموزومی به دنبال مصرف هر دو دارو بیش از گروه شاهد منفی بود.نتیجه گیری و توصیه ها: پروستاتان و سنکل در محیط invitro باعث افزایش ناهنجاری های کروموزومی می شوند، از این رو انجام مطالعات بیشتر در این زمینه با توجه به مصرف وسیع این داروها، حتی در دوران بارداری توصیه می شود.